De politiek mag dan een jaar na de invoering nog steeds kritisch zijn over kwaliteitsborging, de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw vindt dat het nieuwe stelsel wel een reële kans moet krijgen. En laten we uitkijken dat de aandacht voor kwaliteit niet ondergesneeuwd raakt door een eenzijdige focus op bouwsnelheid, waarschuwt voorzitter Yvonne van Mastrigt.

Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft besloten om de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) voor verbouwprojecten uit te stellen. Dit maakte zij bekend in een Kamerbrief van 10 december 2024. Onduidelijk is op welke termijn verbouw wél onder de Wkb zal gaan vallen. De reden voor het uitstel zijn de relatief hoge kosten die kwaliteitsborging met zich meebrengt voor kleinere projecten zoals verbouwingen.

Op 21 februari 2017 stemde de Tweede Kamer in met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Even daarvoor stemden de volksvertegenwoordigers voor twee nagenoeg identieke, maar rammelende moties om de Wkb voorlopig niet op monumenten toe te passen. De Kamer sprak specifiek over rijksmonumenten, omdat de parlementariërs dachten dat ze niks mochten zeggen over toepassing van de Wkb op gemeentelijke en provinciale monumenten. Dat mochten en mogen ze wel en daarom legde de minister uit dat hij in de uitwerking alle (voor)beschermde monumenten zou betrekken.

Op 24 april ontvingen zes bouwbedrijven voor het eerst een typegoedkeuring voor hun modulaire woningen, een mijlpaal. Opdrachtgevers, kwaliteitsborgers en gemeenten kunnen er nu op vertrouwen dat deze in de fabriek gebouwde woningen voldoen aan alle eisen van de bouwregelgeving. Daardoor hoeft straks niet meer elke woning, op elke nieuwe plek opnieuw en afzonderlijk beoordeeld te worden. En dat leidt tot versnelling van de procedures.

Een bouwplan bestaat uit een aantal eengezinswoningen en een appartementengebouw. De eengezinswoningen vallen onder gevolgklasse 1, het appartementengebouw niet. Moet dit bouwplan gesplitst worden in een Wkb-traject en een vergunningstraject? Of kan de bouwer er voor kiezen om een omgevingsvergunning voor bouwen voor het hele bouwplan aan te vragen? Met andere woorden: wie of wat bepaalt de omvang van een bouwactiviteit?

In de praktijk blijkt dat de uitvoeringsrisico's van mortelschroefpalen in veel gevallen niet worden onderkend. In dit artikel besteed Keimpe Stroop, kwaliteitsborger en directeur van gBOU, aandacht aan de kwaliteitsborging van in de grond gevormde palen en verteld over zijn praktijkervaringen

Het voornemen was om ook het verbouwen van bouwwerken per 1 januari 2025 onderdeel uit te laten maken van de Wkb. Begin juni heeft minister Hugo de Jonge (BZK) de Tweede kamer laten weten dat het besluit hierover een half jaar is uitgesteld. "Eerst zal meer informatie beschikbaar moeten zijn voor zorgvuldige besluitvorming", aldus de minister.

De kwaliteitsborger controleert het bouwplan en toetst tijdens het bouwproces of voldaan wordt aan de wettelijke, technische eisen. Welke rol speelt de CE-markering bij deze controle? En in hoeverre zijn de prestaties van afzonderlijke bouwproducten te relateren aan de kwaliteit van het bouwwerk?

Kleine bouwbedrijven en zzp'ers hebben er sinds 1 januari 2024 een nieuwe uitdaging bij: de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Bij de bouw van bijvoorbeeld een woning is het dan vanuit de vergunning verplicht om met een kwaliteitsborger te werken. Omdat kleine bouwers niet de mogelijkheid hebben om de interne kwaliteitsborging op gelijke wijze te organiseren als grote bouwers moeten zij geholpen worden. Hiervoor is de Interne Kwaliteitsborger Bouwwerken (IKB) in het leven geroepen.

Met de inwerkingtreding van de Wkb op 1 januari 2024 is er - voorlopig - een einde gekomen aan de discussie in de Eerste Kamer over de invoering. De komende maanden zullen we gaan ervaren hoe de Wkb in de praktijk werkt. Om de ervaringen met de Wkb goed te volgen is afgelopen najaar al gestart met de monitoring. In dit artikel meer over de monitoring en evaluatie van de Wkb op weg naar mogelijke uitbreiding van gevolgklasse 1 in de toekomst. Als eerste de bij indiening van het wetsvoorstel afgesproken informatie, gevolgd door de aanvullende maatregelen die met name op verzoek van de Eerste Kamer in gang zijn gezet.