Bouwkwaliteit in de Praktijk 5 - 2023
In deze editie staat betonbouw centraal.

In deze editie staat betonbouw centraal.
Het Besluit activiteiten leefomgeving stelt algemene, rechtstreeks werkende rijksregels over activiteiten in de fysieke leefomgeving gericht op burgers, bedrijven en overheden in de hoedanigheid van initiatiefnemer. Het gaat daarbij vooral om milieubelastende activiteiten (mba's) en lozingsactiviteiten.

De bouwwereld staat bol van de nieuwe ontwikkelingen: van innovatieve materialen tot 3D-software waarbij een heel gebouw tot het laatste boutje in één keer berekend kan worden. Van de gemeentelijk constructeur wordt verwacht dat hij meegaat met al deze nieuwe ontwikkelingen. Er wordt nu bijvoorbeeld een visie gevraagd op de constructieve veiligheid van innovatieve draagconstructies van onder meer CLT (kruislaaghout) en geprint beton. Daarnaast is er de zorg over de komst van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in gevolgklasse 1. Het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc) is een belangrijke vraagbaak en kennispartner in deze uitdagende tijd.

De regels voor vergunningvrij bouwen zijn sinds 1 januari van dit jaar opgenomen in afdeling 2.3 van het Bbl. Anders dan de regels in bijlage II Bor is er niet langer sprake van een opsomming van vergunningvrije bouwactiviteiten, maar is een definitie gegeven van bouwactiviteiten die vergunningplichtig zijn. Voldoe je aan deze definitie, dan is een omgevingsvergunning voor een (technische) bouwactiviteit verplicht. Om te bepalen of dat zo is, vormen de artikelen 2.25 en 2.26 van het Bbl het 'startpunt'.

Wetsteksten zijn vaak lastig leesbaar en bovendien erg abstract. Het streven van de auteurs van het vernieuwde 'Praktijkboek Besluit bouwwerken leefomgeving' (Bbl) is om deze rijksregels voor bouwen, verbouwen en slopen uit het Bbl op een laagdrempelige manier toegankelijk te maken voor een brede doelgroep.

De regels voor vergunningvrij bouwen zijn sinds 1 januari van dit jaar opgenomen in afdeling 2.3 van het Bbl. Anders dan de regels in bijlage II Bor is er niet langer sprake van een opsomming van vergunningvrije bouwactiviteiten, maar is een definitie gegeven van bouwactiviteiten die vergunningplichtig zijn. Voldoe je aan deze definitie, dan is een omgevingsvergunning voor een (technische) bouwactiviteit verplicht. Om te bepalen of dat zo is, vormen de artikelen 2.25 en 2.26 van het Bbl het 'startpunt'.

Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft besloten om de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) voor verbouwprojecten uit te stellen. Dit maakte zij bekend in een Kamerbrief van 10 december 2024. Onduidelijk is op welke termijn verbouw wél onder de Wkb zal gaan vallen. De reden voor het uitstel zijn de relatief hoge kosten die kwaliteitsborging met zich meebrengt voor kleinere projecten zoals verbouwingen.

Er is een nieuwe normenserie voor aanvullende regels voor toepassing van vooraf vervaardigde betonproducten in betonproducten. Deze normen vervangen deels NVN 6525:2008. Hiermee krijgen marktpartijen in Nederland praktische handvatten voor de toepassing van internationale normen op hun betonproducten. Daardoor kunnen bijvoorbeeld onbedoeld verkeerde interpretaties worden voorkomen.
Dit artikel heeft betrekking op het nieuwbouwartikel 4.173 die is opgenomen in paragraaf 4.5.5 van het Besluit bouwwerken leefomgeving en behandeld regenwerendheid toegelicht met een afbeelding.
Dit hoofdstuk heeft betrekking op het nieuwbouwartikel 4.172 die is opgenomen in paragraaf 4.5.5 van het Besluit bouwwerken leefomgeving en behandeld aanwezigheid, bereikbaarheid en afmetingen toegelicht met afbeeldingen.

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) staan eisen die ervoor zorgen dat nieuw te bouwen woningen voor iedereen te betreden zijn, zonder hulp van anderen. De toegankelijkheid van woningen is dus ook geborgd voor mensen met een beperking.

Optoppen. Oftewel: het toevoegen van woningen door een bestaand gebouw te verhogen met één of meerdere bouwlagen. Verschillende bouwers zijn er inmiddels mee begonnen. Wat kost dat eigenlijk: optoppen?

Regels over de inrichting van ruimten en ventilatie voor horeca waren opgenomen in het Besluit eisen inrichtingen Drank- en Horecawet (Besluit DHW). Waarbij vermeld moet worden dat de ventilatie-eis nog uit de tijd stamt dat roken in horeca toegestaan en gebruikelijk was. Het Besluit DHW heeft plaatsgemaakt voor de Alcoholwet waarmee inrichtings- en ventilatie-eisen zijn komen te vervallen. Maar tijdens de COVID-19 pandemie zijn tijdelijk strengere regels gesteld aan ventilatie. Deze veranderingen hebben geleid tot aanpassingen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) per 1 juli 2024.

Vloerafscheidingen bij raamopeningen van nieuw te bouwen woonfuncties moeten sinds Bouwbesluit 1992 minimaal 0,85 m hoog zijn. De prestatie-eis voor bestaande bouw is lager: minimaal 0,6 m hoog. Doel hierbij is te voorzien in een minimaal gewenste veiligheid, het zoveel mogelijk voorkomen van vallen van de vloer. De lagere eis voor bestaande bouw komt voort uit verworven rechten. Per 1 juli 2024 is daar verandering in gekomen voor huurwoningen.

Huidige wetten, normen en praktijkrichtlijnen voor de bescherming tegen burengeluiden zijn verouderd. Ze stammen letterlijk uit een stenen tijdperk en zijn ongeschikt voor lichtere bouwconstructies zoals houtbouw. Het is de hoogste tijd voor aanpassing, in het belang van milieuvriendelijke, duurzame en gezonde gebouwen, voor nu en voor de toekomst.

De toepassing van CLT (Cross Laminated Timber) in bouwconstructies neemt de laatste jaren snel toe. Passende regelgeving voor CLT ontbreekt echter en documentatie hierover is nog maar mondjesmaat beschikbaar. Daardoor stuit bouwtoezicht bij het beoordelen en goedkeuren van CLT-constructies op problemen. Gelukkig is er een Richtlijn Toepassing Bouwconstructies in CLT die een eenduidig toetsingskader bij het beoordelen van bouwconstructies in CLT biedt.

Er zijn ruim 2 miljoen mensen in Nederland met een beperking. Voor hen is het belangrijk dat openbare gebouwen goed toegankelijk zijn. Het Bbl stelt echter slechts minimale eisen aan bijvoorbeeld de drempelhoogte en vrije doorgang. NEN 9120 'Toegankelijkheid van Gebouwen' gaat daar verandering in brengen. Het normontwerp staat tot en met 15 juli 2024 open voor commentaar.

De verrekenfactor voor de milieuprestatie van warmtepompen zoals eerder bekend is per 31 december 2023 gestopt. De afgelopen maanden zijn de milieuverklaringen voor warmtepompen geactualiseerd waardoor de verrekenfactor voor de meeste situaties niet meer nodig is.

Eigenaren van grote publieke gebouwen, zoals voetbalstadions of theaters, zijn verplicht om periodiek de constructieve veiligheid van hun bouwwerken te laten beoordelen. Die verplichting is opgenomen in artikel 3.6a van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Voor de praktische uitvoering van deze beoordeling is een richtlijn opgesteld: de Nederlandse Technische Afspraak (NTA) 8790. Wat houdt deze richtlijn in?

Moet een tijdelijk kantoorgebouw ook een energielabel C hebben? Senior specialist Bouwregelgeving Marjolein Berghuis van Nieman Raadgevende Ingenieurs geeft in deze FAQ het antwoord.